Khám sức khoẻ sinh sản trước khi kết hôn hoặc trước khi có kế hoạch sinh em bé được khuyến cáo là cần thiết cho các cặp đôi, giúp cho các cặp đôi nắm các thông tin về tình trạng sức khoẻ sinh sản của bản thân và người bạn đời, đồng thời có sự chuẩn bị tốt nhất để chào đón những thiên thần nhỏ. 

Tuy nhiên tại Việt Nam, việc khám sức khoẻ sinh sản vẫn chưa thật sự được xem trọng, các cặp đôi còn khá dè dặt với khái niệm này. Bên cạnh khám, sàng lọc các bệnh lý của cơ quan sinh sản, việc khám sức khoẻ tiền hôn nhân hoặc trước khi mang thai còn giúp chuẩn bị cho người phụ nữ trạng thái tốt nhất về mặt thể chất lẫn tinh thần trước khi bước vào thai kỳ. 

Qua bài viết này chúng ta hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về vai trò và lợi ích của khám sức khoẻ sinh sản.

Vì sao cần khám sức khoẻ sinh sản?

Khám sức khoẻ sinh sản không chỉ giúp đánh giá khả năng sinh sản của mỗi người mà còn có tác động đến hạnh phúc hôn nhân sau này. Những lợi ích của khám sức khoẻ sinh sản bao gồm:

• Giúp các cặp đôi có thêm kiến thức, yên tâm và tin tưởng người bạn đời.
• Phát hiện sớm và điều trị các bệnh lý có khả năng lây truyền qua đường tình dục, đặc biệt giảm nguy cơ lây truyền từ mẹ sang con.
• Đánh giá các dấu hiệu cảnh báo nguy cơ vô sinh, từ đó tư vấn các giải pháp can thiệp kịp thời, tăng tỷ lệ thành công của điều trị.
• Tư vấn tiêm ngừa vaccin trước mang thai, giúp bảo vệ mẹ và bé khỏi một số tác nhân nhiễm trùng trong thai kỳ.
• Tư vấn các biện pháp ngừa thai phù hợp để tránh các trường hợp mang thai ngoài ý muốn.

Thời điểm khám sức khoẻ sinh sản

Một số cặp vợ chồng sau khi trải qua 1 thời gian dài không có thai mới quyết định đi khám và kiểm tra tình trạng sinh sản, tuy nhiên trong một số trường hợp thời điểm này đã khá muộn và có thể gây khó khăn cho quá trình điều trị.

Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo các cặp vợ chồng nên khám sức khoẻ trước khi kết hôn hoặc trước khi có ý định mang thai 3 – 6 tháng. Trong một số trường hợp đặc biệt, như các bé gái chậm phát triển các đặc tính sinh dục thứ phát, dậy thì muộn… phụ huynh cần đưa trẻ đến khám sớm và tìm nguyên nhân để có can thiệp điều trị kịp thời.

Khám sức khoẻ sinh sản bao gồm những gì?

Các cặp đôi sẽ được bác sĩ hỏi về tiền sử các bệnh lý đã mắc trước đây, các bệnh lý có tính chất di truyền trong gia đình, nguy cơ tiếp xúc với hoá chất, môi trường ô nhiễm… Đánh giá toàn trạng bao gồm chiều cao, cân nặng, mạch, huyết áp…

Các xét nghiệm máu bao gồm công thức máu, các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục như viêm gan B, viêm gan C, HIV, giang mai.

Nữ giới

Bên cạnh các xét nghiệm thường quy, bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng miễn dịch đối với một số tác nhân virus nguy cơ gây dị tật thai như rubella, CMV, toxoplasma virus…Thăm khám bộ phận sinh dục để tìm các dấu hiệu viêm nhiễm, khảo sát nội tiết buồng trứng và siêu âm kiểm tra tử cung - buồng trứng có các bất thường kèm theo không. Ngoài ra, người phụ nữ sẽ được tầm soát các bệnh ung thư phụ khoa phổ biến như ung thư cổ tử cung, ung thư vú…

Nam giới

Đối với nam giới sẽ được khám, kiểm tra dương vật, tinh hoàn, ống dẫn tinh, các rối loạn xuất tinh, rối loạn cương dương, khảo sát nội tiết tinh hoàn, đánh giá chất lượng tinh trùng qua xét nghiệm tinh dịch đồ. Từ đó có thể đánh giá khả năng có thai tự nhiên hoặc phải cân nhắc các giải pháp can thiệp sớm hơn để bảo tồn khả năng sinh sản.

Trong một số trường hợp đặc biệt, khi nghi ngờ một trong hai hoặc cả hai vợ chồng có mang bất thuờng liên quan đến mặt dị truyền nhiễm sắc thể, gene có khả năng ảnh hưởng đến các thế hệ kế tiếp, bác sĩ sẽ đề nghị thêm các xét nghiệm di truyền để các cặp vợ chồng có thể lựa chọn các phương pháp can thiệp phù hợp và an toàn cho thai nhi.

Những lưu ý khi khám sức khoẻ sinh sản

• Chuẩn bị tâm lý thoải mái.
• Cung cấp cho bác sĩ đầy đủ các thông tin bệnh lý đã và đang điều trị, các bệnh lý di truyền trong gia đình.
• Mang theo các hồ sơ khám bệnh và các xét nghiệm đã làm trước đó.
• Không quan hệ, không thụt rửa âm đạo, đặt thuốc âm đạ0 trước khi đến khám ít nhất 2 ngày.
• Nữ giới có thể đi khám vào ngày 2 – 4 của chu kỳ kinh nguyệt hoặc sau khi sạch kinh 2 – 3 ngày và không quan hệ trước đó.
• Nam giới không xuất tinh ra ngoài từ 2 – 7 ngày.

Nên khám sức khoẻ sinh sản ở đâu?

Khám sức khỏe sinh sản có ý nghĩa quan trọng để giúp các cặp đôi tự tin bước vào cuộc sống hôn nhân và có sự chuẩn bị kỹ càng cho kế hoạch sinh con sau này. Vì vậy, các cặp đôi nên lựa chọn các bệnh viện, phòng khám uy tín cùng đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm để thăm khám, để không những có thể phát hiện sớm các bệnh lý mà còn có thể lên phương án can thiệp, điều trị kịp thời.