Sử dụng các biện pháp ngừa thai là cách để chúng ta tránh sự có thai ngoài ý muốn. Có nhiều phương pháp ngừa thai khác nhau bao gồm bao cao su, dụng cụ tử cung (vòng tránh thai), thuốc tránh thai (dạng uống, tiêm, miếng dán), phương pháp tính ngày kinh nguyệt, thắt ống dẫn tinh và thắt ống dẫn trứng…
Trong khi hầu hết phụ nữ đánh giá cao về hiệu quả và sự dễ dàng khi sử dụng biện pháp tránh thai nội tiết tố, thì nhiều người bắt đầu tự hỏi liệu họ dùng phương pháp ngừa thai nội tiết tố lâu dài có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản hay không?
Mặc dù thuốc tránh thai nội tiết tố tiềm ẩn một số tác dụng phụ, nhưng vô sinh không phải là một trong số đó. Nếu trước đây bạn đã sử dụng thuốc uống tránh thai thì sau khi ngưng thuốc tránh thai khả năng thụ thai của bạn sẽ tương đương với một người phụ nữ chưa bao giờ sử dụng biện pháp tránh thai nội tiết tố.
Thuốc uống tránh thai có 3 loại: thuốc uống tránh thai kết hợp (loại có 2 hormon), thuốc uống tránh thai chỉ có một hormon và thuốc tránh thai khẩn cấp. Theo nhiều nghiên cứu đã chứng minh, thuốc viên tránh thai dùng hằng ngày không ảnh hưởng xấu đến khả năng sinh sản của bạn . Các hormone trong viên thuốc đào thải ra khỏi cơ thể bạn khá nhanh và chu kỳ kinh nguyệt của bạn sẽ xuất hiện ngay hoặc trong vòng một vài tháng tiếp theo sau khi ngừng thuốc. Nếu bạn dừng ở viên thuốc cuối vỉ của thuốc có thể sẽ sự rụng trứng diễn ra trong chu kỳ tiếp theo, như vậy đồng nghĩa rằng bạn có thể thụ thai ngay lập tức, thường là trong khoảng hai tuần. Tuy nhiên, một số phụ nữ khác thấy sẽ mất vài tháng để khả năng sinh sản trở lại bình thường khi chu kỳ kinh nguyệt của họ trở nên đều đặn hơn.
Một số ý kiến cho rằng, uống thuốc tránh thai có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của bạn do nội tiết trong thuốc làm che dấu các rối loạn sinh sản khác. Vấn đề này được ví dụ khi một phụ nữ mắc Hội chứng Buồng trứng đa nang (PCOS) có thể có chu kỳ kinh nguyệt không đều, nổi mụn hoặc rậm lông. Thuốc tránh thai có chứa hormone nhân tạo giúp hành kinh đều đặn và thậm chí làm giảm các triệu chứng của PCOS. Do vậy, cô ấy có thể gặp khó khăn trong việc thụ thai khi ngừng uống thuốc tránh thai vì PCOS đã không được chẩn đoán sớm. Điều này cũng đúng với các tình trạng bệnh lý khác; như lạc nội mạc tử cung, vô kinh vùng dưới đồi và các rối loạn rụng trứng khác. Các triệu chứng này có thể không xuất hiện khi người phụ nữ đang sử dụng thuốc tránh thai. Điều này có thể dẫn đến sự chậm trễ trong việc chẩn đoán cho đến khi họ ngừng dùng thuốc và sẵn sàng mang thai.
Tóm lại, sử dụng biện pháp tránh thai đường uống sẽ ngăn ngừa rụng trứng bằng cách ức chế sự tiết hormone ở vùng dưới đồi và tuyến yên. Thuốc tránh thai chỉ có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản trong giai đoạn ngắn, nhưng sau khi ngừng sử dụng thuốc khả năng sinh sản sẽ dần trở lại như ban đầu.
BS. Nguyễn Thị Vy Phương
Khoa Hiếm muộn, BV Hùng Vương